10 Eylül 2016 Cumartesi

UŞAK TARHANASI NASIL YAPILIR - 100 Yıllık Aile Tarifi

61. Bölüm: UŞAK TARHANASI NASIL YAPILIR - 100 Yıllık Aile Tarifi


Merhabalar... Bu bölümde sizlere kış aylarının vazgeçilmezi olan, şifa dolu TARHANA çorbasının nasıl hazırlandığını göstermek istiyorum. TARHANA yöresel farklılıklar gösterir ve Uşak yöresi TARHANASI epey meşhurdur. Anne tarafım Uşaklı ve bu tarif de bize büyük anneannemden yadigar. Biz ona 'Pamuk Nine' derdik, ışıklarla uyusun... Tarifin en az 100 yıllık olduğunu biliyorum ama, Pamuk ninemize gelene kadar  kaç nesil gördü geçirdi kim bilir? Tarihi çok eskilere dayanan bu çorba, muhtemelen dünya tarihindeki ilk hazır çorba.
Yaz aylarının sonuna doğru kış için hazırlanır ve kahvaltı dahil her öğün tüketilebilir. Annemin anlattığına göre, bayramlarda kahvaltıya muhakkak TARHANA pişirilirmiş evde. Ayrıca anne sütünü tamamlayıcı en iyi besinlerden biri olduğu düşünülmektedir ve bebeklere 
(tuzsuz hazırlanıp) verilen ilk ek gıdalardan biridir. 

Tarifi benimle paylaşan sevgili kuzen ZUHAL'e teşekkürlerimle... 


MALZEMELERİMİZ:

1/2 kg. domates
1/2 kg. soğan 
1/2 kg. kapya biber
1/2 kg. yoğurt
1 çorba kaşığı sirke
1 sivri acı sivri biber (isteğe göre)
2 kg. + 3 bardak un
1 silme tatlı kaşığı toz şeker
2 çorba kaşığı dolusu tuz ve tatlı k. toz biber
1 adet pide hamuru
1'er küçük demet maydanoz ve nane

AYRICA:

Rondo
Büyükçe kapaklı kap (10 lt)
Büyük pamuklu bir örtü & naylon
Geniş delikli elek

YAPILIŞI

İlk iş yoğurdu karıştırıp kenara alın, sulanmasın.
Pide hamurunu sarıp muhafaza edin, kurumasın.
Yeşillikleri ayıklayın ve bir kaba alın.
Su doldurup 1 kaşık sirke ilave edin ve karıştırıp kenara alın.
Soğanları soyup, kabaca doğrayın.
Kapya biberleri yıkadıktan sonra sapını ve çekirdeklerini çıkartıp kabaca doğrayın.
Domatesleri yıkayın, kabuklarını soyun ve kabaca doğrayın.
Sivri biberin acısına bakıp damak zevkinize göre ekleyin. 
Tarhanayı pişirirken ayrıca acı ilave edebilirsiniz.
Suda beklettiğiniz yeşillikleri süzün ve sebzelere ekleyip güzelce karıştırın.
Hepsini rondodan çekin, büyük bir kaba alın.
Hamur kabaracağı için uygun büyüklükte bir kap seçtiğinize emin olun.
Yoğurdun içine tuz, şeker ve kırmızı tatlı toz biberi döküp karıştırın.
Tuzu çok tutmuyoruz, tarhanayı pişirirken de eklenebilir.
Yoğurdu iyice karıştırdıktan sonra sebzelere ekleyin ve yeniden güzelce karıştırın.
Ardından 2 kg. unu 2-3 seferde ekleyin ve yoğurun.
Pide hamurunu parçalara bölüp ekleyin, yoğurmaya devam edin.
Unu tamamen yedirene kadar yoğurun.
Yaklaşık 10 dakika sürüyor ve ciddi terletiyor, Tarhana yapımının en meşakatli aşamalarından biri bu :)
Yoğurma işlemi bittiğinde kapak kapatın ve 1 gün oda sıcaklığında dinlendirin.
Ertesi gün, 3 bardak daha un ekleyip tekrar yoğurun. 
Bu kez 5 dakika sürdü ve daha az yordu :)
Tekrar kapak örtüp 1 gün daha dinlendirin.
Bundan sonra yapmanız gereken, 7 gün boyunca her gün açıp tahta kaşıkla kaşıkla karıştırmak ve kapağını kapatıp gölge bir yerde mayalanmaya bırakmak.
1 haftanın sonunda, genişçe bir yere önce naylonu ardından örtüyü serin.
Kurutma işlemini açık havada da yapabilirsiniz ancak, gölge bir yer seçin.
Ben daha çabuk kurusun diye spatula yardımı ile parçalar halinde yaymayı tercih ettim, siz kaşık da kullanabilirsiniz.
Tüm tarhanayı aralıklı olarak serin ve 7-8 saat kurumaya bırakın.
Bu arada, annemin tavsiyesi üzerine kabın dibinde kalanlarla yılın ilk tarhanasını yaptık ve içtik. 
Tadı nefis olmuş, çok iyi gitti :)
Tam kurumadan, spatulaya gelmeye başladığı an ters-yüz edin ve bu kez örtünün kuru olan 
kısımlarına almaya çalışın.
Çok fazla kurumasını beklerseniz kazımak zorunda kalabilirsiniz aman dikkat!
Çevirdikten 2-3 saat sonra ele gelmeye başladığında, elinizle daha küçük parçalara bölün. 
Sonrasında tekrar ele geldiği an, elinizle kırıntı haline getirmeye başlayın.
Ne çok ıslak, ne çok kuru olmalı.
Biz bu aşamada fazla uzun, 15-16 saat kadar bekledik ve biraz zorladı. 
Gece koyduysanız, sabah geciktirmeden deneyin derim :)
Ama unutmayın ki, tarhananın büyük parçalar halinde hazırlandığı yörelerde var. 
Suda gece boyunca beklettikten sonra illaki pişer. 
Bizimki Uşak yöresi olduğundan ufalamaya devam ediyoruz :) 
Elinizle yapabildiğiniz kadar kırıntı haline getirin ve 1 gün daha kurumasını bekleyin.
Kırıntılar kuruduğunda, elekten geçirin.
Elekte kalan parçaları rondodan geçirdikten sonra tekrar eleyin. 
Tümünü eledikten sonra, örtünün üstüne güzelce yayıp iyice kurumasını bekleyin.
Benimki eledikten 1 gün sonra kupkuruydu, Tarhana iyi kurutulduğunda 2 yıla kadar dayanır.
Tarhanayı baştan sona yapmak ise 12 gün kadar sürdü. 
Daha sonra bez torbaya ya da kuru, temiz cam kavanozlara alın.
Biz bu ölçülerle 1 litrelik 3 kavanoz dolusu tarhana yaptık, bir içimlik de arttı :)
Kavanozda saklarsanız aromasını daha uzun süre koruyacaktır.
Güneş görmeyen bir yerde muhafaza edin ve soğuk kış akşamlarında şifa niyetine afiyetle için. 
Biz bu tarif için az miktarda Tarhana hazırladık, normalde çok daha fazla hazırlayıp aile fertleri 
ve sevdiklerinizle paylaşmak adettendir :)

HAZIR :) Afiyet Olsun!

Açıklamalı video için tıklayınız 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder